KOMUNIKACJA EMPATYCZNA I JEJ ROLA W NASZYM ŻYCIU
Niezrozumienie przychodzi bez pytania. Nie puka delikatnie do drzwi, nie czeka na zaproszenie do środka. Wpada z rozwianymi włosami, rozsiada się w głębokim fotelu i rozpoczyna rozmowę. Nie jest dobrze – stwierdza – życie w wiecznym niedoczasie, niezadowalające wyniki działań, wymagający klienci i ta wszechogarniająca bezsilność. Wzdychasz głęboko, chcąc jak najszybciej pozbyć się nieproszonego gościa. Jednak walkę z przybyłym nie tak łatwo wygrać. Najpierw bowiem trzeba zrozumieć potrzeby innych, by samemu zostać odpowiednio zrozumianym.
WAŻNA ROLA KOMUNIKACJI
Komunikacja międzyludzka to jedna z najważniejszych umiejętności w naszym życiu. Sprawność, dzięki której nabywamy nowe kompetencje, wzbogacamy swoją wiedzę, nawiązujemy kontakty oraz odnosimy sukcesy. Bez skutecznej komunikacji nie ma mowy o zaufaniu, współdziałaniu w grupie oraz realizacji naszych potrzeb.
Od czego, więc zacząć, by rozumieć innych i być rozumianym?
Stephen R. Covey w swojej książce 7 nawyków skutecznego działania, jako najważniejszy element komunikacji, wskazuje słuchanie empatyczne, którego celem jest pełne, emocjonalne i intelektualne, rozumienie mówiącego. Nie tylko na płaszczyźnie słów, ale również gestów, uczuć i zachowań. Należy próbować dotrzeć do szczegółów, werbalizować potrzeby oraz wątpliwości rozmówców, nie oceniać i nie wyciągać wniosków bez dokładnego poznania sytuacji, w której właśnie się znajdują.
Rozdział o komunikacji empatycznej to moja ulubiona część książki Covey`a. Dzięki niej buduję w sobie pokorę, bo moim zdaniem to właśnie w pokorze, w postawieniu potrzeb innych nad swoimi, tkwi prawdziwie skuteczna komunikacja. Własna historia, doświadczenie życiowe i zawodowe na nic się nie przydadzą, jeśli nie zrozumiem dokładnie, w czym leży problem mojego rozmówcy.
Skutecznie działający sprzedawca stara się najpierw zrozumieć potrzeby, preferencje i możliwości klienta. Sprzedawca – amator sprzedaje produkty; sprzedawca – profesjonalista – zaspokaja potrzeby i rozwiązuje problemy.
JAK WYPRACOWAĆ W SOBIE UMIEJĘTNOŚĆ SKUTECZNEGO SŁUCHANIA
Autor 7 nawyków skutecznego działania na tacy podaje czytelnikowi sposoby na wypracowanie umiejętności skutecznego słuchania. By, więc Twój rozmówca poczuł, że go rozumiesz, na wstępie należy powtórzyć treść, którą Ci przekazuje, następnie ją przekształcić, czyli opisać innymi słowami jego myśli, później wzbogacić sformułowania o uczucia, a na końcu połączyć drugi i trzeci element. Przekształcić treść i odzwierciedlić uczucia. Wszystko, więc opiera się na emocjonalnym podejściu do drugiego człowieka i tego, co do Ciebie mówi. Nie należy narzucać własnego zdania, a słuchając, skoncentrować się na najlepszym rozwiązaniu, bez zbyt szybkiego interpretowania treści.
STAWIAJ PYTANIA I DOKŁADNIE POZNAWAJ PROBLEMY INNYCH
Ostatnio miałam ogromną przyjemność rozmawiać z Jadwigą z Laboratorium Zmieniacza. Sesję z trenerką otrzymałam w BloBoxie – pudełku dla Blogerów, który trafił w moje ręce od Dagmary. Sama konwersacja odbyła się w momencie, kiedy najbardziej jej potrzebowałam i mimo, że nie zdawałam sobie wówczas z tego sprawy, zbudowała we mnie poczucie siły i pewności działań. Muszę przyznać – Jadwiga potrafi słuchać. Słuchać empatycznie. Szczerze i bez nacisku szanować każde słowo. Być cierpliwą, wnikliwą i wrażliwą, a przy tym budować komfortowe warunki do rozmowy.
WARTOŚCIOWE RADY ZNAJDZIESZ W LITERATURZE
W jednej ze swoich książek inny autor – Brian Tracy – wspomina, że co najmniej 85 procent naszego szczęścia bierze się z udanych relacji z innymi ludźmi […] a w naszym interesie jest stałe doskonalenie stosunków międzyludzkich. Między wierszami czytamy również o tym, o czym pisze Covey, że należy zapomnieć o sobie i swoich problemach, by otworzyć się na pozytywną komunikację z innymi.
SEDNO KOMUNIKACJI
I to jest właśnie sedno komunikacji empatycznej – traktowanie ludzi tak, jak sami chcemy być traktowani. Szanowanie ich czasu, docenianie umiejętności, wzmacnianie samooceny, a tym samym budowanie poczucia wartości, które dodaje skrzydeł w działaniach i dążeniu do celu. Samodyscyplina i samokontrola uczuć, wyjście poza siebie i akceptacja drugiego człowieka, bez osądzania i krytyki jego zachowań. I nie, nie chodzi tu o bezmyślne aprobowanie wszystkich aktywności naszych rozmówców, ale o stworzenie takich warunków dyskusji, by była ona pełnym zaufania dialogiem, w którym odczuwana jest ważność każdego słowa, gestu i emocji.
Czasem niezrozumienie przychodzi bez pytania. Rozsiada się w fotelu. Powoduje, że nie jesteś w stanie sobie z nim poradzić. Zanim jednak ocenisz i zinterpretujesz zachowania innych, spójrz na wszystko z dystansu. Włącz empatyczne słuchanie i dopiero wówczas wymagaj właściwego zrozumienia.
* * *
Do napisania tego tekstu skłoniła mnie wiadomość opublikowana na fp jednego z blogów, które śledzę. Kasia Skolimowska w Czytelniczych Inspiracjach zaproponowała pozycję Coveya swoim czytelnikom, a mi przypomniała, jak bardzo tę pozycję cenię i jak wiele mnie ona nauczyła.
Warto, więc śledzić wartościowe fp i czerpać z nich pomysły na blogowe teksty.
A już niedługo o „zaczynaniu z wizją końca”, czyli drugim nawyku skutecznego działania.
Michał Kucharski
To co mi się podoba od pierwszej chwili to styl pisania. Jest bardzo przyjemny i ciepły (tak, tak bym określił 😉 ) Dlatego nawet ważne rzeczy i te, o których na co dzień są dla mnie mniej zauważalne, mogę teraz przemyśleć – ale nie z przymusu a z ciekawości.
Temat o tyle ciekawy, iż przykłady można by mnożyć z codziennego życia. Postanowiłem zrobić sobie dziś ćwiczenia. W rozmowie z kimś, słuchać go i postarać się odnieść do jego słów także, a nie tylko przedstawić mój punkt widzenia (obawiam się, że nieświadomie/świadomie mogę tak często robić)
Pozdrawiam serdecznie
Katarzyna Berska
Michał, dziękuję serdecznie za tyle ciepłych słów.
Świetny pomysł z tym ćwiczeniem. Masz rację, często nieświadomie nie słuchamy tak, by zrozumieć.
Dagna- kobiecy blog o biznesie
Mnie się wydaje, że jesteśmy tak rozproszeni przez wszechobecną technologię i ciągłe bycie online, że sami siebie nie potrafimy słuchać. Bardzo wartościowy artykuł! Zwłaszcza w takich czasach jak obecne…
Katarzyna Berska
Oj tak… Z tym słuchaniem samego siebie też ciężko. Wielokrotnie wydaje nam się, ze znamy siebie dokładnie, a później okazuje się, że ta dokładność to jedynie kropla w morzu.
„Wszechobecna technologia i ciągłe bycie online” staje się uzależnieniem. Obyśmy nie pogubili się w tym wszystkim, zachowali prawdziwe emocje i dbali o to, by chciało nam się być z drugim człowiekiem, rozmawiać z nim, słuchać. Nie tylko przez ekran monitora.
Nieidealna Anna
To jest tak, że dzisiejszy świat lubi wszystko załatwiać skrótowo, najlepiej online. W takich warunkach trudno o empatię i aktywne słuchanie …
Katarzyna Berska
Wiesz Aniu, sporo racji jest w tym, o czym piszesz. Świat internetu zaburza komunikację i sprawia, że często zupełnie inaczej przyjmujemy słowa rozmówców.
Dlatego też warto budować znajomości poza siecią, starać się spotkać i porozmawiać, patrząc w oczy. Obserwować emocje oraz gesty… Ale przecież Ty to wszystko wiesz 😀
Difriperi.pl
Jestem pod ogromnym wrażeniem tego wpisu. Masz niezwykłą cechę umiesz oczarować słowem. Miałam dreszcze, gdy czytałam Twój post. Ja zawsze słucham i empatycznie odnoszę się do otaczających mnie ludzi. Niestety am problem bo w partnerze szukam przede wszystkim wysoko rozwiniętych cech związanych z umiejętnością komunikacji. Niestety jeszcze mi się nie udało znaleźć.
Katarzyna Berska
Dziękuję serdecznie. Twoje słowa są dla mnie ogromną motywacją do działania 🙂 Cieszę się, że podoba Ci się mój styl i emocje, które staram się przekazywać w tekstach 🙂
I właśnie o to chodzi, by poszukiwać Kogoś, kto będzie nas słuchał, rozumiał i wspierał. Ważne, by nie obniżać poprzeczki oraz nie tracić nadziei. Wierz mi, ja też poszukiwałam bardzo długo – kilka trudnych lat i wiele najróżniejszych znajomości – w końcu się udało. Wierzę, że Tobie również się uda 🙂
Difriperi.pl
Jestem pod ogromnym wrażeniem tego wpisu. Masz niezwykłą cechę umiesz oczarować słowem. Miałam dreszcze, gdy czytałam Twój post. Ja zawsze słucham i empatycznie odnoszę się do otaczających mnie ludzi. Niestety am problem bo w partnerze szukam przede wszystkim wysoko rozwiniętych cech związanych z umiejętnością komunikacji. Niestety jeszcze mi się nie udało znaleźć.
Katarzyna Mierzwa
Ja mam najczęściej wrażenie że ludzie wcale nie słuchają, albo może właśnie nie wczuwają się w to co mówi rozmówca. Czekają jedynie aż skończy żeby móc opowiedzieć o swoich problemach.
Katarzyna Berska
Coś w tym jest. Warto jednak pracować nad tym, by nie czekać na swoją kolejkę i po prostu słuchając, starać się zrozumieć drugiego człowieka.
Bogielczyk Dla Kobiet
Mi w komunikacji bardzo pomogła książka „Myślenie pytaniami”, po jej lekturze pytania otwarte stały się podstawowym narzędziem moich rozmów z innymi.
Katarzyna Berska
Książki nie znam, ale znajdzie się na mojej liście do przeczytania. Zgadzam się – dobrze postawione pytanie może wiele wydobyć z człowieka.
Małgorzata Wojciechowska
Och, doba powinna być dłuższa! Tyle ważnych rzeczy ucieka…
Katarzyna Berska
Myślę, że czasami to my pozwalamy ważnym rzeczom uciekać 😉
Monika Nowak
Niestety, w dużej mierze jest tak, że nie słuchamy, żeby zrozumieć, tylko słuchamy, żeby odpowiedzieć.
Katarzyna Berska
Dokładnie tak. I to jest ogromny problem. Bardzo krótka interakcja. Stwierdzenie – odpowiedź – stwierdzenie. Bez zagłębiania się, próby doszukania sensu, zrozumienia. Warto nad tym pracować właśnie po to, by zmienić płytką komunikację w coś głębszego.
Gracjana_dobraporadnia.pl
Wciąż uczę się empatycznego słuchania. Pomaga mi na co dzień, aktualnie zwłaszcza gdy staram się zrozumieć trudne emocje dziecka, ale i w pracy, kiedy klient zasługuje na to, by zostać zrozumianym. Kiedy z gąszczy słów i zawiłych zdań uda mi się wydobyć sens i klient potakuje, że tak właśnie o to chodzi, widzę ten błysk i wiem, że możemy iść dalej 🙂
Katarzyna Berska
Właśnie. Ten błysk i szczęśliwe oczy, że ktoś zrozumiał o co tak naprawdę chodzi. Rzeczywiście empatyczna komunikacja pomaga w kontaktach zarówno z dorosłymi jak i dziećmi. Emocje u najmłodszych zwykle są mocno rozchwiane, więc naprawdę warto rozwijać umiejętność słuchania.
Anna Koronowska
Coś dla mojego chłopaka…
Katarzyna Berska
Dość interesujący pomysł na prezent 😉
Anna Koronowska
artykuł do przeczytania ;P
włóczykijka
Bardzo ciekawy post. Nigdy wcześniej się nad tym nie zastanawiałam, a w tym, co piszesz dużo jest racji! Bardzo zaciekawiła mnie wspomniana przez Ciebie książka 🙂
Katarzyna Berska
Dziękuję. Cieszy mnie, że się ze mną zgadzasz. Jeśli tylko będziesz miała możliwość, sięgnij po pozycję Coveya – w moim życiu sporo namieszała.
Szufladopółka aka Targetowa
O tak, umiejętność słuchania jest bardzo ważna i co istotne można się tego nauczyć. Oczywiście są osoby, które mają wrodzony dar słuchania, ludzie lgną do nich po poradę, dobre słowo, ale podstawowych zasad można się nauczyć. Trzeba! Bo komunikować trzeba się wszędzie: w pracy, w autobusie, w urzędzie. Dobrze, by wszyscy starali się pielęgnować tę umiejętność.
/Pozdrawiam,
Szufladopółka
Katarzyna Berska
Właśnie – komunikujemy się wszędzie, a chyba często o tym zapominamy i żyjemy obok ludzi, a nie z nimi.
Zgadzam się – są osoby, które przyciągają do siebie. Swoją przychylnością, empatycznym słuchaniem i nie dawaniem rad na siłę, są w stanie otworzyć nawet najbardziej skrytego człowieka.
renifernaemigracji
Komunikacja empatyczna i umiejetnosc słuchania maja badzo duze znaczenie w zyciu. Fajnie, ze o tym przypominasz. Bardzo podoba mi sie Twoj styl pisarski. Pozdrawiam?
Katarzyna Berska
Zgadzam się – mają znaczenie i to ogromne 🙂
Dziękuję za miłe słowa 🙂
Dagmara | socjopatka.pl
Jakże miło słuchać, że współpracą z Jadzią dała Ci takie zadowolenie. 🙂 Miód na uszy i na serce.
Książkę muszę przeczytać. Wydaje mi się, że kiedyś była w moim domu rodzinnym, ale ostatnio nawet jej szukałam i nie znalazłam. Może na wymianie ktoś będzie miał. Chętnie przeczytam. 🙂
Katarzyna Berska
Oj tak, Jadwiga to kobieta z talentem 🙂 Cieszę się, że mogłam z Nią porozmawiać – a to wszystko dzięki Tobie 😉
Polecam Daga, myślę że Ci się spodoba.
Może z wymiany, można trafić perełki 😉
A jak tam Goleman – kojarzę, że kiedyś wstawiałaś zdjęcia jego książki.
Przeczytana?
Katarzyna Grzebyk
Nie znam autora i jego książek, ale czuję, że wiele tracę. Muszę nadrobić. Natomiast codziennie obserwuję, że nie potrafimy słuchać, tylko mówimy, mówimy i mówimy, każdy chce się wygadać, ale słuchać ze zrozumieniem niewielu potrafi.
Katarzyna Berska
Kasia, koniecznie. I Tracy`ego.
Niestety, dużo prawdy w tym, co piszesz. Podobnie jak mamy problemy z czytaniem ze zrozumieniem, tak i słuchanie ze zrozumieniem kuleje.
Dodałabym do tego jeszcze kłopoty z wrażliwością, wzajemnością i bezinteresownym działaniem… I mamy cały pakiecik 😉
Natalia Jaranowska
Mogłabym popracować nad lepszą komunikacją z innymi, to nigdy nie była moja zaleta!
Katarzyna Berska
Myślę, że każdy z nas musi nad tym pracować, wtedy wszystkim będzie się dużo łatwiej żyło 🙂
Kasia z CzasNaZiemi.pl
Ja też pozycję Coveya bardzo cenię. Przeczytałam kilka jego książek i bardzo zmieniły one mój styl nauki podczas studiów. Bardzo fajna jest też „7 nawyków szczęśliwej rodziny”. Komunikacja empatyczna to fundament relacji. Słuchanie. Wielu ludzi uważa, że umie słuchać. Część jednak słyszy a nie słucha innych. A to zasadnicza różnica.
Katarzyna Berska
Kasiu, zgadzam się z Tobą w 100%. Mnóstwo ludzi jest przekonanych, że wysłuchuje osoby, z którą rozmawia, a wcale tak nie jest. Zbyt rzadko staramy się poznać opowieść ze szczegółami, zbyt często zbywamy innych.
Ja na studiach niestety nie trafiłam na książki Covey`a, dlatego od kilku lat nadrabiam, kiedy tylko mogę, literaturę tego typu. „7 nawyków szczęśliwej rodziny” również czytałam. Polecam Ci jeszcze „Najpierw rzeczy najważniejsze”, no i oczywiście mojego ulubionego Tracy`ego z jego samodyscypliną 😀
Tomasz Dominika Kowalczyk
„Czasem niezrozumienie przychodzi bez pytania. Rozsiada się w fotelu. Powoduje, że nie jesteś w stanie sobie z nim poradzić. Zanim jednak ocenisz i zinterpretujesz zachowania innych, spójrz na wszystko z dystansu. Włącz empatyczne słuchanie i dopiero wówczas wymagaj właściwego zrozumienia” -bardzo prawdziwe.
Katarzyna Berska
Tak. Czasem człowiek działa zbyt szybko – ocenia i wyciąga wnioski, bez zatrzymania się i wysłuchania drugiej osoby. Czasem dostaje po tyłku…
Ale cóż – życie toczy się dalej, ważne by nie popełnić po raz kolejny tego samego błędu.
Jadwiga (Naczelny Zmieniacz)
Kasiu, cieszę się, że tyle „wyciągnęłaś” z naszej sesji coachingowej. Wykonałaś w jej trakcie kawał konkretnej pracy. Zaszczytem było móc Ci w tym towarzyszyć 🙂
Katarzyna Berska
Bardzo mi miło, dziękuję. Teraz powoli wdrażam wszystkie swoje postanowienia i mam nadzieję, że będzie tylko lepiej 🙂
A sesja – oczyszczająca i rzeczowa 🙂
Jadwiga (Naczelny Zmieniacz)
Ściskam Cię mocno! <3
Anna Tabak
Kasiu, Twój tekst i mnie przypomniał książkę Coveya i bardzo się z tego cieszę 🙂 Czytałam ją ładnych kilka lat temu i choć raczej nie przepadam za poradnikami, to ta książka zrobiła na mnie wrażenie – głównie dlatego, że to wszystko naprawdę miało sens, było przystępnie podane, a nawyki brzmiały tak realnie. Na pewno warto wrócić 🙂
Katarzyna Berska
Dokładnie tak Ania, warto. Zgadzam się z Tobą – Covey tak sensownie to wszystko ujął, że wydaje się być ogromnie proste. Niestety, trzeba trochę powalczyć zanim człowiek wyrobi w sobie te wszystkie nawyki skutecznego działania 🙂